Θέλετε να γνωρίσετε την ελληνική πεζογραφία του σήμερα;
To λογοτεχνικό περιοδικό Κλεψύδρα μας ανακοινώνει τα 12 μυθιστορήματα που γράφτηκαν από έλληνες δημιουργούς και δημοσιεύτηκαν το 2013 και κατά την αποψή του ξεχώρισαν.
Ανάμεσα του διακρίνουμε μυθιστορήματα που αποτυπώνουν την εποχή μας και εκφράζουν προβληματισμούς του καιρού μας.
Ανάμεσα του διακρίνουμε μυθιστορήματα που αποτυπώνουν την εποχή μας και εκφράζουν προβληματισμούς του καιρού μας.
Είμαι τυχερός ή όχι που γεννήθηκα Έλληνας ... Αυτό είναι το ερώτημα που βασανίζει έναν συγγραφέα από τη στιγμή που ακούει κάποιον Τούρκο να μιλάει προσβλητικά για τη χώρα του. Για να βρει την απάντηση,
ταξιδεύει σε πόλεις και χωριά, συναντιέται με συνηθισμένους αλλά και παράξενους ανθρώπους, σκοντάφτει πάνω σε σκοτεινές σελίδες της Ιστορίας, νοσταλγεί πρόσωπα λαμπρά όσο και αδικημένα. Ένα στοίχημα πρέπει να κερδηθεί, ένα μυστήριο ψάχνει τη λύση του, μια περιπέτεια έχει μόλις αρχίσει. Ένα μυθιστόρημα φτιαγμένο με τα υλικά του χρονικού, της αυτοβιογραφίας, του οδοιπορικού, των απομνημονευμάτων και της μαρτυρίας. Ένα βιβλίο στοχασμού, γέλιου και συγκίνησης για όσα μας κάνουν (ή δεν μας κάνουν) υπερήφανους
2. Ο ζωγράφος του Μπελογιάννη, Νίκος Δαβέττας, εκδ. Μεταίχμιο
Ένας Έλληνας συγγραφέας, που έχει στην κατοχή του τα προσχέδια του Πάμπλο Πικάσο από το γνωστό πορτρέτο του Νίκου Μπελογιάννη, βρίσκεται δολοφονημένος στο Παρίσι.
Οι γαλλικές αρχές αναζητούν τον δολοφόνο, και η νεαρή κληρονόμος του τον τρόπο να τα πουλήσει στη μαύρη αγορά, παρά τις υπόνοιες της πως είναι όλα πλαστά. Ο γάλλος αστυνόμος για να λύσει τον γρίφο θα αναγκαστεί να πάει πίσω στην Ιστορία. Το ίδιο και ο σχολαστικός ερευνητής απ' την Αθήνα: Στον Μάρτη του '52 και στην πολύκροτη δίκη Μπελογιάννη. Στον Αραγκόν, στον Πικάσο και στο πορτρέτο του "ο άνθρωπος με το γαρίφαλο". Στον Μάη του '68, στους έλληνες πολιτικούς εξόριστους και στα ιδεολογικά τους πάθη. Σε οδυνηρές μνήμες και άγνωστα ιστορικά γεγονότα. Ένα μυθιστόρημα νουάρ, με πλοκή αστυνομική και λύση πολιτική!
3. Γαλάζια αγελάδα, Βασίλης Τσιαμπούσης, εκδ. Μεταίχμιο
Το μυθιστόρημα στηρίζεται στις αυτοβιογραφικές αφηγήσεις ενός υπαρκτού προσώπου. Πραγματικά ως ένα βαθμό είναι και τα γεγονότα που περιγράφονται, όπως βέβαια και οι τόποι που αποτελούν το γεωγραφικό σκηνικό της υπόθεσης, αλλά και πολλά από τα ιστορικά και τα άλλα πρόσωπα που μνημονεύονται είτε με το αληθινό τους
όνομα (Αντώντσαους, Κωνσταντίνος Κωσταντάρας, ταγματάρχης Μίλερ, Κωνσταντίνος Καραμανλής, Γεώργιος Ράλλης, Ευάγγελος Αβέρωφ, Κωστής Στεφανόπουλος, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης κ.ά.) είτε με άλλο όνομα. Σκοπός του συγγραφέα είναι, χρησιμοποιώντας την Ιστορία ως καμβά της σύνθεσής του, να μιλήσει κυρίως για τη συναισθηματική περιπέτεια των ηρώων του, που είχαν το ακριβοπληρωμένο προνόμιο να συμμετάσχουν -είτε ως πρωταγωνιστές είτε ως κομπάρσοι- σε δραματικά ιστορικά γεγονότα, κυρίως στην Ανατολική Μακεδονία, και να υποστούν τις οδυνηρές συνέπειες της εμπλοκής τους σ' αυτά.
4. Η χορεύτρια του διαβόλου, Στέφανος Δάνδολος, εκδ. Ψυχογιός
Λονδίνο, 1936. Ένας διάσημος Αμερικανός συγγραφέας αντικρίζει μέσα στο πλήθος τη μυθική χορεύτρια Σολάνζ Νταλμόν, τη γυναίκα που ερωτεύτηκε παράφορα και οδήγησε στο θάνατο πριν από πολλά χρόνια. Άραγε είναι όντως αυτή Και αν ναι, επέστρεψε από τον κόσμο των νεκρών για να τον εκδικηθεί
Καθώς έρχεται αντιμέτωπος με το σκοτεινό παρελθόν του, βυθίζεται σε μια αγωνιώδη περιπλάνηση από τα κοσμοπολίτικα σαλόνια του Παρισιού και της Νέας Υόρκης μέχρι την καρδιά του ναζιστικού σκότους. Για να φτάσει όμως στην αλήθεια θα περάσει από ένα λαβύρινθο γεμάτο ένοχα μυστικά: αστέρες του κινηματογράφου που είναι κατάσκοποι, ραγισμένες ντίβες, κυνικούς διπλωμάτες και το Τάγμα των Σκιών, την απόκρυφη ελίτ της παγκόσμιας οικονομίας, που ρύθμισε την πτώχευση της Ελλάδας στο τέλος του 1890 και στηρίζει τώρα τα σχέδια του Χίτλερ. Από την Κωνσταντινούπολη, το Αιγαίο και την Αθήνα των αρχών του αιώνα ως το συγκλονιστικό φινάλε στο Εδιμβούργο του 1945, ο δρόμος είναι μακρύς και φωτίζεται από το πεπρωμένο δύο ανθρώπων που, ενώ τα έχασαν όλα, δεν έπαψαν να αναζητούν τη δικαίωση του έρωτα. Ένα θρίλερ κατασκοπείας που με φόντο τα μεγάλα γεγονότα του εικοστού αιώνα ξετυλίγει μια συνταρακτική ιστορία πάθους.
5. Η γαλλίδα δασκάλα, Ντίνος Γιώτης, εκδ. Ψυχογιός
Είναι μια εποχή που ο Σείριος, το πιο λαμπρό αστέρι του ουρανού, φαίνεται να αγγίζει τον ορίζοντα, ο ήλιος και η γη να έρχονται πιο κοντά και η ζέστη να γίνεται αφόρητη. Είναι μια εποχή, που κάνει τους άνδρες να στεγνώνουν και να γίνονται ασθενικοί και τις γυναίκες να ανθίζουν και να γίνονται λάγνες όσο ποτέ. Είναι η εποχή των κυνικών καυμάτων.
Ένα τέτοιο καλοκαίρι ο δωδεκάχρονος Άγις και οι τρεις συνομήλικοι φίλοι του- ο σκληροτράχηλος Φάνης και οι δίδυμοι Κοσμάς και Δαμιανός- ξεκινάνε με τα ποδήλατά τους για να ανακαλύψουν μια μυστική τοποθεσία, κοντά στο ποτάμι, που όλοι έχουν ακουστά. Εκεί, λέγεται ότι τα μεσημέρια κάνει μπάνιο γυμνή η Μπριζίτ, η όμορφη Γαλλίδα δασκάλα, που φιλοξενεί ο μεγαλοκτηματίας Βάιος τα καλοκαίρια στο αρχοντικό του για να κάνει μαθήματα γαλλικών στο γιο του. Η συνάντηση του Άγι με τη Γαλλίδα δασκάλα θα τον κάνει να ενηλικιωθεί απότομα και τα δραματικά γεγονότα που θα ακολουθήσουν εκείνο το βράδυ θα σημαδέψουν για πάντα τη ζωή του. Σχεδόν μισό αιώνα αργότερα, ο Άγις παραλαμβάνει ένα δέμα με ένα παλιό, σκουριασμένο πιστόλι και τότε καταλαβαίνει ότι το μυστικό που κουβαλούσε σε ολόκληρη τη ζωή του δεν το γνώριζε μόνο ο ίδιος. Δεν έχει άλλη επιλογή από το να επιστρέψει στον γενέθλιο τόπο για να μάθει και ίσως για να κλείσει οριστικά τις εκκρεμότητες με το παρελθόν. "Ένα ταξίδι νοσταλγικό, πίσω στα χρόνια της αθωότητας."
6. Η άσκηση του Ροτ, Βασιλική Ηλιοπούλου, εκδ. Πατάκη
Ο Έκτορας Λαζαριδης, μόνιμος κάτοικος εξωτερικού και γιος ήρωα της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας, έρχεται
στην Αθήνα για να δημοσιεύσει την προσωπική μαρτυρία του πάτερα του, εκτελώντας την τελευταία του εντολή.
Η αποστολή του σκοντάφτει σε αναπάντεχα εμπόδια που αδυνατεί να παρακάμψει, καθώς νιώθει μόνος και ξένος. Ο Έκτορας, παιδί της αμφιβολίας και της ενοχής, σαν άλλος ήρωας, των παραμυθιών αυτός, δίχως όμως τη βοήθεια μιας ευχής ή μιας μαγικής πανοπλίας, θα κονταροχτυπηθεί με θεούς και δαίμονες και θα λιώσει τα σιδερένια του παπούτσια περιφερόμενος στους ανήσυχους δρόμους της Αθήνας, που μοιάζει με τοπίο πριν από την καταιγίδα. Μέσα σ' όλα αυτά έχει να παλέψει και με μια αρχόμενη δυσλειτουργία της μνήμης. Η άσκηση που εφαρμόζει για να την αντιμετωπίσει έχει ως αποτέλεσμα μια ιδιάζουσα "αυτονόμηση" του μυαλού, που, σχεδόν ατιθάσευτο, του παίζει παράξενα παιχνίδια.
7. Το βιβλίο της Κατερίνας, Αύγουστος Κορτώ, εκδ. Πατάκη
Η ιστορία μου αρχίζει από το τέλος - το δικό της και το δικό μου. Έτσι ξεκινά το "Βιβλίο της Κατερίνας", μιας γυναίκας που πάλεψε μια ζωή με την ψυχική αρρώστια, και που, αν νικήθηκε, έζησε και μεγαλούργησε ταπεινά χάρη στην αγάπη. Μια οικογενειακή σάγκα γεμάτη ζοφερά μυστικά και θανάσιμες ενοχές, ένα βιβλίο μυστηρίου
γύρω από έναν αδιανόητο φόνο και τα δυο του θύματα, και μια κατάδυση σε μια ψυχή που συγκλονίζει με το φως και το σκοτάδι της. Μας λέει η Κατερίνα: Αυτό το βιβλίο δεν έχει σκοπό να πληγώσει κανέναν, εκτός απ' αυτούς που θα το διαβάσουν. Αυτό το βιβλίο, θα πουν, είναι γεμάτο ψέματα? κακοήθειες, ανακρίβειες, παραχάραξη της οικογενειακής μας ιστορίας από ένα μυαλό χολωμένο κι άρρωστο, που γυρεύει εκδίκηση για τον θάνατο που μόνο του επέλεξε. Ωστόσο εμένα αυτή είναι η αλήθεια μου, κι από κει και πέρα, ο καθείς ας διαλέξει τη λήθη που του ταιριάζει, που τον ανακουφίζει· έτσι είναι αν έτσι νομίζουνε. Αυτό το βιβλίο με διαλύει. Αυτό το βιβλίο έχει σκοπό να με διαλύσει, να με κάνει κομμάτια. Μέσα στα κομμάτια μου είμαι. Κι όποιος την ακούσει δεν θα την ξεχάσει ποτέ
8. Μάρτυς μου ο Θεός, Μάκης Τσίτας, εκδ. Κίχλη
Ο αφηγητής της ιστορίας -ένας τυπικός αντιήρωας της εποχής μας, άνθρωπος απλός, που δεν επιθυμεί παρά να ζήσει με αξιοπρέπεια-, έχοντας βρεθεί στα πενήντα του χωρίς δουλειά και με υγεία κλονισμένη, εξιστορεί τα πάθη που υφίσταται, από την παιδική του ηλικία, στην αναμέτρησή του με τη σκληρή πραγματικότητα. Όλοι -οι γυναίκες που συναντά, οι εργοδότες του, ακόμη και η ίδια η οικογένειά του- τον προδίδουν, ενώ γύρω του διαγράφεται η εικόνα μιας κοινωνίας που, παρά την επιφανειακή ευμάρεια, βυθίζεται στην παρακμή. Μέσα από τον χειμαρρώδη μονόλογό του, παρακολουθούμε τον αγώνα του να σταθεί όρθιος· οπλισμένος με χιούμορ, με φαντασία και με μια ιδιαίτερη λεκτική ευφορία, δημιουργεί ψηφίδα ψηφίδα έναν δικό του κόσμο. Ισορροπώντας ανάμεσα στο κωμικό και το δραματικό, ανάμεσα στο ζωτικό ψεύδος και την αλήθεια, ο ήρωας του Μάκη Τσίτα αποκτά καθολικότερες διαστάσεις ως σύμβολο του ανθρώπου που, εξαιτίας της αγαθότητάς του, αντιμετωπίζει από κάθε πλευρά την εχθρότητα και τον κυνισμό. Συγχρόνως, με τη σχεδόν παιδική αθωότητά του, γίνεται ο καθρέφτης που αντανακλά το εκτρωματικό είδωλο της ίδιας αυτής κοινωνίας η οποία τον εκβάλλει από τους κόλπους της.
Το τρίτο μυθιστόρημα του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη από το 2000 - οπότε κυκλοφόρησαν κάνοντας αίσθηση "Οι τέσσερις τοίχοι"- λέγεται "Το ελάχιστο ίχνος" και μοιάζει με ουράνιο τόξο: γιατί σ' αυτό συνοψίζεται με
ιλιγγιώδη ταχύτητα -χρωματική, αισθηματική και βιωματική- η πολυτάραχη ζωή ενός ανθρώπου.Και όχι μόνο. Πάνω στη ζωή του κεντρικού ήρωα η ανάκλαση και η διάθλαση από άλλες ζωές δημιουργεί ένα συνεχές φάσμα, ένα φαινόμενο αφήγησης που καλύπτει πέντε δεκαετίες και μια διαδρομή από τα δάση του ορεινού βορρά στο αστικό τρίγωνο της αθηναϊκής θεατρικής πιάτσας. Ιώδες, πράσινο, ώχρα και κυανό, και οι διαβαθμίσεις τους, αλλά με διαφορετική οπτική γωνία και χρονική εκτροπή σε κάθε κεφάλαιο, κρατούν τον αναγνώστη αιχμάλωτο από την πρώτη σελίδα ως την τελευταία. Ο μύθος λέει ότι στη βάση του ουράνιου τόξου κρύβεται ένα πιθάρι με χρυσάφι για όποιον μπορέσει να φτάσει εκεί. Εδώ ο θησαυρός είναι αλλιώς: η αστραφτερή αφηγηματική επιφάνεια υποστηρίζεται από πλέγματα "στοχαστικών προσαρμογών" όπου διασταυρώνονται το ταλέντο, η καταγωγή, η πίστη, οι δεσμοί αίματος, η ομορφιά, η διαπλοκή, η αξία, η θυσία, το χρήμα, ο φθόνος, η ηδονή, η αγάπη.
9. Το ελάχιστον ίχνος, Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης, εκδ. Το Ροδακιό
Το τρίτο μυθιστόρημα του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη από το 2000 - οπότε κυκλοφόρησαν κάνοντας αίσθηση "Οι τέσσερις τοίχοι"- λέγεται "Το ελάχιστο ίχνος" και μοιάζει με ουράνιο τόξο: γιατί σ' αυτό συνοψίζεται με
10. Άγρια Δύση, Μιχάλης Μοδινός, εκδ. Καστανιώτη
Η Τερέζα, μια Αμερικανίδα με μακρινή ελληνική καταγωγή, μεγαλώνει στην Άγρια Δύση, στη Μοντάνα της δεκαετίας του '60. Απομακρυσμένη ψυχικά από τον στρατιωτικό πατέρ
α της, ζει στο κλίμα της εποχής: πολιτικός αναβρασμός, κοινωνικά κινήματα, περιπλάνηση στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.
Το καλοκαίρι της Μεταπολίτευσης, στο ταξίδι της ενηλικίωσής της, γνωρίζει στη Μήλο έναν Έλληνα συγγραφέα που θα τη σημαδέψει. Οι δυο τους μπαίνουν σε μια σχέση που αντέχει στον χρόνο, σε μια πολυκύμαντη ιστορία που ανακλά συγκρούσεις κυριαρχίας και υποτέλειας, αφοσίωσης και ελευθερίας, φυγής και ριζώματος στον ίδιο τόπο. Αναμετριούνται με την απόσταση και τις κοινωνικές δεσμεύσεις, ενώ παράλληλα κρύβουν αλήθειες και ψέματα, μυστικά και βαθύτερες επιθυμίες, που αποκαλύπτονται μόνο όταν το τέλος πλησιάζει απειλητικά. Ένα βιβλίο για τον έρωτα, τη σύνδεση των ανθρώπων με τους τόπους τους, τα μεγάλα ζητήματα που αφορούν τον κόσμο μας. Ένα οικουμενικό μυθιστόρημα δρόμου, που συμπλέει με την ιστορία της ανθρωπότητας τον τελευταίο μισό αιώνα.
Σε μια Αθήνα που αποσυντίθεται και καταρρέει, ο Αργύρης Τρίκορφος, ιδιοκτήτης άλλοτε μιας ακμάζουσας οικογενειακής βιοτεχνίας κουμπιών, πασχίζει να ξανασταθεί στα πόδια του δουλεύοντας ως ταξιτζής.
Τα πραγματικά του προβλήματα όμως αρχίζουν την ημέρα που βρίσκει στο αυτοκίνητό του ένα ξεχασμένο τσαντάκι γεμάτο λεφτά. Προσπαθώντας να κάνει το σωστό, παρασύρεται σε μια προσωπική περιπέτεια που τον φέρνει αντιμέτωπο με όλους και με όλα: απ’ την οικογένεια, τους φίλους και τους συναδέλφους του ως την Αστυνομία και… τα ΜΜΕ. Μια περιπλάνηση στους δρόμους της σημερινής Αθήνας. Ένα μυθιστόρημα για την ατομική ευθύνη, τη συμπόνια και τη γενναιοδωρία. Ένα καυστικό σχόλιο για το σύγχρονο τρόπο ζωής.
12. Συγγενής, Καρολίνα Μέρμηγκα, εκδ. Μελάνι
Σε ποιον έμοιασα τελικά " ρωτάω τον πατέρα μου. "Στη μαμά σίγουρα όχι, αλλά ούτε και σ' εσένα νομίζω". "Οχ πια όλες αυτές οι ιστορίες με τις ομοιότητες..." "Καθώς μεγαλώνει κανείς αποκτούν σημασία. Οι άνθρωποι θέλουν να βρουν ποιοι είναι, γι' αυτό. Την ταυτότητά τους". "Γιατί όλοι έχουν υπερβολικά πολύ ελεύθερο χρόνο, γι' αυτό. Αν δούλευαν δεν θα είχαν καιρό γι' αυτές τις ανοησίες".
Όλοι δουλεύουμε, μπαμπά. Απλώς υπάρχουν στιγμές που έχουμε ανάγκη να πιαστούμε από κάτι σίγουρο. Και τίποτα δεν είναι πιο σίγουρο από τη φύση. Τη φύση μας". Τα μάτια του με κοιτάνε κάτω από τα παχιά άσπρα του φρύδια."Κάνεις τεράστιο λάθος. Τίποτα δεν είναι πιο απατηλό από τη φύση μας. Καλύτερα να πιαστείς από κάπου αλλού. Γιατί δεν γίνεσαι θρήσκα " Μια άγνωστη κόρη εμφανίζεται από το παρελθόν και σχίζει έναν γάμο στα δύο. Μια μητέρα προσπαθεί να φέρει στη ζωή το κατεψυγμένο έμβρυο του νεκρού παιδιού της. Δυο έρωτες γεννιούνται από το ανεπίτρεπτο και καταλήγουν στο κοινότοπο. Φίλοι έντιμοι κι ανέντιμοι προδίδουν και στηρίζουν. Συγγένειες των κυττάρων, των συμβάσεων και των επιλογών, της φύσης και της τεχνολογίας, του φυσικού και του αφύσικου, με την αγάπη πάντα στον πιο παράλογο και σημαίνοντα ρόλο.
12. Συγγενής, Καρολίνα Μέρμηγκα, εκδ. Μελάνι
Σε ποιον έμοιασα τελικά " ρωτάω τον πατέρα μου. "Στη μαμά σίγουρα όχι, αλλά ούτε και σ' εσένα νομίζω". "Οχ πια όλες αυτές οι ιστορίες με τις ομοιότητες..." "Καθώς μεγαλώνει κανείς αποκτούν σημασία. Οι άνθρωποι θέλουν να βρουν ποιοι είναι, γι' αυτό. Την ταυτότητά τους". "Γιατί όλοι έχουν υπερβολικά πολύ ελεύθερο χρόνο, γι' αυτό. Αν δούλευαν δεν θα είχαν καιρό γι' αυτές τις ανοησίες".
